Calvin’s View of the Athanasian and Nicene Creeds

Jelinek MateuszLeave a comment
Stephen M. Reynolds, „Calvin’s View of the Athanasian and Nicene Creeds,” Westminster Theological Journal 23.1 (Nov. 1960): 33-37. What was Calvin’s attitude toward the Athanasian Creed in 1537? Williston Walker quotes him as saying, “‘We swear in the faith of the one God, not of Athanasius, whose creed no true church would ever have approved’“.1 Harry Emerson Fosdick gives the same quotation citing Walker as his source.2 Yet in 1559 the Gallican Confession, of which Calvin prepared the first draft, was published,3 and… Czytaj więcej

P. Hulka-Laskowski, Jezus w literaturze światowej

Jelinek MateuszLeave a comment
P. Hulka-Laskowski, Jezus w literaturze światowej ostatniego pietnastolecia, w: „Wolna Myśl Religijna” 1937, nr 6, ss. 40-52. WIARA I WIEDZA W wieku 19-tym Jezus stał się przedmiotem zainteresowań nietylko teologów i religiologów, jak dotąd, lecz także szerokich mas oświeconych. Teolog niemiecki, Dawid Fryderyk Strauss, napisał „Życie Jezusa dla ludu niemieckiego“, wykazując, że elementy życiorysu Jezusa są wybitnie mitologiczne i że w gruncie rzeczy o życiu jego wiemy bardzo mało. Dzieło znakomitego uczonego niemieckiego oddziałało tak potężnie, na umysły europejskie, że… Czytaj więcej

Małżeństwo i rozwód w tradycji Kościoła ewangelicko-reformowanego – cz. 5

Jelinek Mateusz1 Comment
Dotychczas zwróciliśmy uwagę na rozwój instytucji małżeństwa wraz z jej znaczeniem dla Kościoła. Z perspektywy polskiej tradycji ewangelicko-reformowanej ważnymi punktami odniesienia były: XVI-wieczna myśl reformacyjna, która redefiniowała i rehabilitowała małżeństwo oraz XVII-wieczna próba skodyfikowania życia religijnego polskich ewangelików reformowanych („Agenda Gdańska”). Już pierwszy rzut oka na zarysowany w artykułach opublikowanych w poprzednich numerach JEDNOTY rozwój instytucji małżeństwa pozwala zauważyć, że refleksja nad nią oraz jej praktyka miała miejsce w obrębie instytucji Kościoła. Nawet jeśli reformacja wystąpiła przeciwko średniowiecznemu rozumieniu małżeństwa,… Czytaj więcej

A. Harnack, Istota chrześcijaństwa, Wykład pierwszy

Jelinek MateuszLeave a comment
Adolf Harnack, Istota chrześcijaństwa. Szesnaście wykładów. Tłum. J. Zachariewicz, Warszawa 1909. WYKŁAD PIERWSZY Wielki filozof pozytywizmu John Stuart Mill, powiedział raz, że nigdy nie możnaby zbyt często przypominać o tem, że niegdyś był na świecie człowiek, który się nazywał Sokrates. Słusznie, ale ważniejszą jest rzeczą ludziom ustawicznie przypominać, że niegdyś w pośród żyjących był człowiek, który się Jezus Chrystus nazywał. Od młodości w prawdzie o tym fakcie słyszymy; niepodobna jednak niestety powiedzieć, że nauka, którą odbieramy w szkołach publicznych w… Czytaj więcej

G. Ebeling „Was heißt ein Gott haben oder was ist Gott?“

Jelinek MateuszLeave a comment
G. Ebeling, Wort und Glaube, II, Tübingen 1969, pp. 287-304. „Was heißt ein Gott haben oder was ist Gott?“[1] Bemerkungen zu Luthers Auslegung des ersten Gebots im Großen Katechismus Es ist auffallend, daß Luther überhaupt so fragt: ,,Was ist das gesagt und wie verstehet man’s? Was heißt ein Gott haben oder was ist Gott?”[2] Nach üblicher Auffassung stand wie für das Mittelalter so auch noch für Luther das, was „Gott” heißt, so selbstverständlich fest, daß sich die Frage danach erübrigte.… Czytaj więcej

Małżeństwo i rozwód w tradycji Kościoła ewangelicko-reformowanego – cz.4

Jelinek MateuszLeave a comment
W poprzednim odcinku opublikowanym w pierwszym tegorocznym numerze JEDNOTY zwróciliśmy uwagę na to, jak od XVII w. wśród polskich ewangelików reformowanych interpretowane było małżeństwo i jak wyglądało jego zawieranie. Teraz przedstawimy kwestię rozwiązywania małżeństwa. Już na samym wstępie części poświęconej rozwodom, „Agenda Gdańska” kategorycznie stwierdza, że małżeństwo według swej natury rozwiązane być nie może. Nie jest to jednak nakaz absolutny, gdyż zdarzają się sytuacje, kiedy małżeństwo z poważnej przyczyny zostaje rozwiązane. „Agenda” posługuje się metaforą chorej części ciała, która albo… Czytaj więcej

Konfirmacja Dominiki i Mateusza

Jelinek MateuszLeave a comment
J 3,16; Rz 8, 38-39 Dominiko i Mateuszu, dzisiejsza uroczystość jest ważna dla całego Kościoła, ponieważ świadomie stajecie się jego częścią. Gdy byliście mali, gdy byliście bobasami w pieluchach, rodzicie przynieśli Was do tego kościoła, ponieważ pragnęli, abyście otrzymali wychowanie w wierze tego Kościoła. Dziś, gdy jesteście już starsi, przychodzicie tu o własnych siłach, ponieważ świadomie chcecie należeć do tego Kościoła. To właśnie dziś przed samym sobą, przed waszą rodziną, przed parafią i przed Bogiem publicznie wyrażacie chęć przynależności do… Czytaj więcej

Święto Ducha

Jelinek MateuszLeave a comment
Rz 8, 1-3,10-12 W Święto Zesłania Ducha Świętego mówimy o Duchu Bożym. Świętujemy doświadczenie pierwszych apostołów, którzy poczuli w sobie obecność Boga. To właśnie doświadczenie dało siłę i wiarę pierwszym chrześcijanom. Taki był początek Kościoła. Apostoł Paweł w dzisiejszym tekście mówi o prawie grzechu i śmierci, które zniewala i prowadzi do zniszczenia oraz o prawie Ducha, które uwalnia i ożywia.  Gdy słyszymy słowo „Duch Święty” w naszych umysłach pojawiają się różne obrazy i skojarzenia. Ale Duch Boży jest po prostu… Czytaj więcej

Nieobecny Bóg

Jelinek MateuszLeave a comment
J 16,5-11 Obchodzimy dziś Święto Wniebowstąpienia Pańskiego. Święto Wniebowstąpienia tradycyjnie obchodzone jest w Kościołach w 40 dni po świętach wielkanocnych. Jest upamiętnieniem odejścia Jezusa do Boga i zakończenia jego ziemskiego życia. Ma ono miejsce przed świętem Zesłania Ducha Świętego. Wniebowstąpienie jest zazwyczaj zaniedbywanym świętem, wręcz marginalizowanym. Nie jest to dzień wolny od pracy. Aczkolwiek ewangelikom przysługuje prawo zwolnienia od nauki lub pracy w Święto Wniebowstąpienia. Często zapominamy o tym święcie. Gdy czytamy listy Apostoła Pawła to widzimy, że dla niego… Czytaj więcej