J. Kubacki, Ewangelicyzm reformowany – próba świadectwa

Tekst mgra teologii Jarosława Kubackiego z Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Polsce, opublikowany w „Kalendarz ewangelicko-reformowany na rok 1998. Bełchatów, Kleszczów, Łódź, Pstrążna, Strzelin, Warszawa, Zelów, Żychlin”. Zdigitalizowany z inicjatywy Parafii Ewangelicko-Reformowanej w Żychlinie. „Ewangelikiem reformowanym jest się po to, aby, pokładając zaufanie w przyszłości Chrystusa i Jego Królestwa, zająć wobec własnej przeszłości postawę krytyczną” E.J. Beker i H.M. Hasselaar Od autora „Żywa, dynamiczna wiara w niczym nie przypomina znanych nam z dzieciństwa układanek, w których każdy element musiał mieć swoje miejsce”… Czytaj więcej

F. Schleiermacher, Sprawiedliwość jest niezbędnym fundamentem powszechnego dobrostanu (kazanie)

wygłoszone w dniu modlitwy 20 kwietnia 1796 r. Władcy wszystkich narodów, choćby tylko do pewnego stopnia ucywilizowanych, zawsze przywiązywali wielką wagę do panującej w nich religii i uznawali ją za świętą, ponieważ długie doświadczenie uczyło, że szacunek dla wyższej istoty, która jest uważana za pierwszego twórcę i najwyższego obrońcę wszystkich społecznych relacji i wszystkich użytecznych instytucji wśród ludzi, ma znacznie silniejszy wpływ na prawe i nienaganne zachowanie niż strach przed stosownymi karami. O ileż bardziej więc cenna i święta powinna… Czytaj więcej

F. Schleiermacher, Kazanie inauguracyjne w Gorzowie

Wielki Piątek 1794 r. Modlitwa. O dobry Boże i Ojcze, który jesteś samą miłością i jedynym źródłem wszelakiego dobra, Ty, który usilnie troszczysz się o nas we wszelkich naszych potrzebach, a szczególnie w tych, które dotyczą dobra naszej nieśmiertelnej duszy, Ty, który zatem od najdawniejszych czasów przemawiałeś do ludzi przez Swoje dzieła, przez wewnętrzny głos ich serca i przez nawoływania oświeconych przez Ciebie mężów - oto my, świadomi tego, że nie potrafilibyśmy dać temu posłuchu, stosując się do Twej woli,… Czytaj więcej

Manifest Dziewięćdziesięciu Trzech, 1914

Proklamacja 93 wybitnych Niemców popierających swoje państwo w rozpoczęciu I wojny światowej. Manifest wywołał poparcie dla wojny w niemieckich szkołach i na uniwersytetach, ale wielu zagranicznych intelektualistów było oburzonych. Z perspektywy czasu Karl Barth uważał wybuch I wojny światowej i poparcie dla niej wśród niemieckich teologów za decydujące dla jego dalszego rozwoju teologicznego. Pisał, że wstrząsnęło to do samych fundamentów całym światem teologicznej egzegezy, etyki, dogmatyki i kaznodziejstwa, które do tej pory uważał co do zasady za wiarygodne. Do świata… Czytaj więcej

P. Tillich, Boże narodzenie

Zbawienie nie jest magiczną procedurą, przez którą tracimy naszą skończoność. Jest to raczej osąd, który stwierdza, że nie zasługujemy na śmierć, ponieważ jesteśmy usprawiedliwieni — osąd, który nie opiera się na niczym, co zrobiliśmy, bo wtedy z pewnością nie mielibyśmy w niego wiary. Ale opiera się na czymś, co sama Wieczność uczyniła, na czymś, co możemy usłyszeć i zobaczyć, w rzeczywistości śmiertelnego człowieka, który przez własną śmierć pokonał tego, który ma władzę nad śmiercią. Jeśli Boże Narodzenie ma jakieś znaczenie,… Czytaj więcej

F. Schleiermacher, Mowy o religii do wykształconych spośród tych, którzy nią gardzą

Mowa piąta. O religiach Chrześcijaństwo Pierwotna intuicja (Anschauung) chrześcijaństwa jest bardziej chwalebna, bardziej wzniosła, bardziej godna dorosłego człowieczeństwa, głębiej przenikająca ducha systematycznej religii i rozciągająca się dalej na cały wszechświat. Nie jest niczym innym, jak intuicją powszechnego napięcia wszystkiego, co skończone, przeciwko jedności całości i sposobu, w jaki bóstwo radzi sobie z tym dążeniem, jak godzi ono skierowaną przeciwko niemu wrogość i wyznacza granice coraz większej odległości, rozrzucając po całości poszczególne punkty, które są jednocześnie skończone i nieskończone, jednocześnie ludzkie… Czytaj więcej

E. Piotrowski, Początki wiary w zmartwychwstanie Jezusa, Bultmann

E. Piotrowski, Początki wiary w zmartwychwstanie Jezusa: od Reimarusa do Ratzingera/Benedykta XVI 3.1. Rudolf Bultmann Profesor Nowego Testamentu uniwersytetu w Marburgu Rudolf Bultmann (1884-1976) należy bez wątpienia do czołowych teologów nowożytności. Swoimi dokonaniami przyczynił się on do kilku ważnych przełomów we współczesnej teologii. Najpierw wspomnieć trzeba jego badania z wykorzystaniem i pogłę-bieniem metody historii form, u której początków stanął obok Martina Dibeliusa i Karla Ludwiga Schmidta (1891-1956)1, następnie zrelatywizowanie metody historyczno-krytycznej na korzyść egzegezy egzystencjalnej, a w końcu jego własny… Czytaj więcej

U. Zwingli – Krótki wykład wiary chrześcijańskiej, fragment.

[ROZDZIAŁ IV] Obecność ciała Chrystusa w Wieczerzy Inną rzeczą, którą podjąłem się tutaj przedstawić, jest to, że to naturalne, materialne ciało Chrystusa, w którym cierpiał tutaj, a teraz siedzi w niebie po prawicy Ojca, nie jest spożywane dosłownie i w swojej istocie, ale tylko duchowo, w Wieczerzy Pańskiej, i że nauczanie papistów, że ciało Chrystusa jest spożywane przez nas, mając rozmiar i dokładne cechy i naturę, jaką miało, kiedy się urodził, cierpiał i umarł, jest nie tylko niepoważne i głupie,… Czytaj więcej

Kant o modlitwie

I. Kant, Religia w obrębie samego rozumu, tłum. Aleksander Bobko. Modlitwa pomyślana jako wewnętrzne formalne nabożeństwo, a zatem jako środek [zjednywania] łaski, jest zabobonnym urojeniem (fetyszyzmem). Jest to bowiem czyste życzenie wypowiedziane przed jakąś istotą, która nie wymaga od wypowiadającego życzenie żadnej deklaracji odnośnie do usposobienia, a zatem niczego się tu przez nią nie czyni, nie spełnia się żadnego z obowiązków, które obligują nas jako Boże przykazania, a więc naprawdę nie służy się Bogu. Serdeczne życzenie, aby we wszystkich naszych… Czytaj więcej

Ultimate Concern – Tillich in Dialogue, fragmenty

(…) Czy Jezus Chrystus był wyjątkowy? Dr Tillich: Zgadzam się z Tobą, że odpowiedź historyczna, którą sam podałeś, nie jest odpowiedzią pełną. Ale musimy oczywiście zadać sobie także pytanie: „Dlaczego było to możliwe, ten szczególny związek z historią?” Jakkolwiek podchodzimy do tej kwestii, teologia chrześcijańska zawsze odpowiada: „W obrazie Nowego Testamentu mamy pokusę i tragedię, ale w żadnym momencie życia Jezusa, tak jak jest ono przedstawione, nie mamy oddzielenia od Boga”. Celowo używam słowa „w obrazie”, ponieważ te zapisy nie… Czytaj więcej