Kategoria: Teologia

Kant wielkim filozofem był

Jelinek MateuszLeave a comment
Informator Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Wniebowstąpienia Pańskiego w Warszawie, 2(18)/2024 W tym roku obchodzimy 300-lecie urodzin Immanuela Kanta, jednego z najwybitniejszych filozofów i teologów w historii. To właśnie 22 kwietnia 1724 roku w Królewcu na świat przyszedł ewangelicki myśliciel, bez którego trudno dziś mówić o poznaniu Boga czy humanizmie. Z okazji jubileuszu warto, aby czytelnicy informatora przypomnieli sobie o swoim wielkim współwyznawcy z czasów oświecenia. Nie sposób przedstawić tutaj pełnej sylwetki Kanta oraz wszystkich jego myśli, dlatego pokrótce omówię wybrane wnioski z… Czytaj więcej

Kant o modlitwie

Jelinek MateuszLeave a comment
I. Kant, Religia w obrębie samego rozumu, tłum. Aleksander Bobko. Modlitwa pomyślana jako wewnętrzne formalne nabożeństwo, a zatem jako środek [zjednywania] łaski, jest zabobonnym urojeniem (fetyszyzmem). Jest to bowiem czyste życzenie wypowiedziane przed jakąś istotą, która nie wymaga od wypowiadającego życzenie żadnej deklaracji odnośnie do usposobienia, a zatem niczego się tu przez nią nie czyni, nie spełnia się żadnego z obowiązków, które obligują nas jako Boże przykazania, a więc naprawdę nie służy się Bogu. Serdeczne życzenie, aby we wszystkich naszych… Czytaj więcej

Paul Tillich – Historia myśli chrześcijańskiej (fragment „Przygotowanie do chrześcijaństwa”)

Jelinek MateuszLeave a comment
Paul Tillich, A History of Christian Thought, edited by Carl E. Braaten, New York 1972, tłum. M. Jelinek. ROZDZIAŁ I – Przygotowanie do chrześcijaństwa  A. Kairos; B. Uniwersalizm Cesarstwa Rzymskiego; C. Filozofia hellenistyczna: a. Sceptycyzm; b. Tradycja platońska; c. Stoicy; e. Eklektyzm  (…) D. Okres międzytestamentowy  Dochodzimy teraz do okresu hellenistycznego religii żydowskiej. W judaizmie w okresie międzytestamentowym rozwinęły się idee i postawy, które głęboko wpłynęły na epokę apostolską, czyli na Jezusa, apostołów i pisarzy Nowego Testamentu.  Rozwój idei Boga… Czytaj więcej

Czytając Tillicha

Jelinek MateuszLeave a comment
Informator Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Wniebowstąpienia Pańskiego w Warszawie, 1(17)/2024 W grupie osób zainteresowanych protestantyzmem pojawiła się potrzeba wspólnego czytania i rozważania tekstów teologicznych. Szczególnie istotne są pisma, które mają znaczenie dla samorozumienia wiary i religii we współczesnym świecie. Czym jest wiara, a czym niewiara? Co kryje się za słowem „Bóg”? Czy w Biblii jest więcej z historiografii czy mitologii? To tylko przykładowe zagadnienia, które domagają się dziś odpowiedzi. Różni teologowie i myśliciele znajdowali odpowiedzi na pytania religijne i ukryli je w… Czytaj więcej

Ultimate Concern – Tillich in Dialogue, fragmenty

Jelinek MateuszLeave a comment
(…) Czy Jezus Chrystus był wyjątkowy? Dr Tillich: Zgadzam się z Tobą, że odpowiedź historyczna, którą sam podałeś, nie jest odpowiedzią pełną. Ale musimy oczywiście zadać sobie także pytanie: „Dlaczego było to możliwe, ten szczególny związek z historią?” Jakkolwiek podchodzimy do tej kwestii, teologia chrześcijańska zawsze odpowiada: „W obrazie Nowego Testamentu mamy pokusę i tragedię, ale w żadnym momencie życia Jezusa, tak jak jest ono przedstawione, nie mamy oddzielenia od Boga”. Celowo używam słowa „w obrazie”, ponieważ te zapisy nie… Czytaj więcej

D.F. Strauss „Stara i nowa wiara”

Jelinek MateuszLeave a comment
1. Po wielkim militarno-politycznym ruchu, który w ciągu ostatnich sześciu lat przeobraził wewnętrzne i zewnętrzne stosunki Niemiec, nastąpił ruch kościelny o niemniej wojowniczym charakterze. Zwycięstwo Prus nad Austrją i powstanie północnoniemieckiego związku, które zwiększyło potęgę protestantyzmu, uznane zostało przez katolicyzm rzymski jako wezwanie do skoncentrowania całej swej świeckiej i duchownej władzy w ręku papieża ogłoszonego nieomylnym. W obrębie samego katolickiego kościoła spotkał się nowy dogmat z opozycją, która skupiła się w partji tak zwanych starokatolików. Tymczasem zaś nowa władza państwowa… Czytaj więcej

To powiedział najszpetniejszy człowiek

Jelinek MateuszLeave a comment
Ale On — musiał umrzeć: On patrzył oczami, które widziały wszystko — On widział ludzką głębię i dno, całą jego skrytą hańbę i szpetotę.Jego współczucie nie znało wstydu; wpełzło w moje najbrudniejsze zakątki. On, najbardziej wścibski, nad-natarczywy, nad-wspólczujący musiał umrzeć.On zawsze mnie widział: na takim świadku chciałem się zemścić — albo samemu przestać żyć.Bóg, który widział wszystko, nawet człowieka — ten Bóg musiał umrzeć! Człowiek nie znosi tego, by żył taki świadek. To powiedział najszpetniejszy człowiek. F. Nietzsche, To rzekł… Czytaj więcej

Pojednanie w śmierci

Jelinek MateuszLeave a comment
Informator Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Wniebowstąpienia Pańskiego w Warszawie, 1(13)/2023 Przedstawienie pojednania jako śmierci czy nazwanie śmierci pojednaniem często wiąże się z religią. Przeróżne dawne kulty skupiały się wokół instytucji ofiary, w której poświęcano i zabijano żywe istoty, aby dostąpić boskiej akceptacji i przezwyciężenia poczucia winy. Niezależnie, czy będzie to pogańskie poświęcenie zwierząt czy żydowski ubój baranka Bożego za nasze grzechy. Z perspektywy chrześcijańskiej praktyka ta stanowiła przygotowanie do śmierci Chrystusa, w której dostrzeżono ostateczną jedność Boga i człowieka. To przemieniające doświadczenie… Czytaj więcej

Małżeństwo i rozwód w tradycji Kościoła ewangelicko-reformowanego – zakończenie

Jelinek Mateusz1 Comment
W poprzednich numerach JEDNOTY śledziliśmy historię znaczenia małżeństwa i rozwodu w tradycji Kościoła Ewangelicko-Reformowanego. Zwróciliśmy również uwagę na prawo i liturgię. Jednak zmiany, które obejmują również instytucję małżeństwa, to nie tylko przeobrażanie sytuacji prawnej czy ceremonii kościelnej, ale również ogromne przemiany społeczne, które wydarzyły się i wciąż trwają w naszym społeczeństwie. Dzisiejsze wyzwania Współcześnie uległo zmianie traktowanie małżeństwa jako sprawy publicznej i związanej ściśle z Kościołem, które pojawiło się w późnym średniowieczu i było również żywo obecne w okresie reformacji.… Czytaj więcej

Rozprawa doktorska „Religijna funkcja ateizmu w systemie filozoficzno-teologicznym Paula Tillicha”

Jelinek MateuszLeave a comment
Dnia 20 kwietnia 2023 roku (czwartek} o godz. 12.00 w auli (nr 121) w siedzibie Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie przy ul. Broniewskiego 48 odbędzie się przed Komisją Doktorską do przeprowadzenia czynności w postępowaniu o nadanie stopnia doktoraPUBLICZNA OBRONA ROZPRAWY DOKTORSKIEJ mgr. Mateusza Jakuba Jelinkana temat: Religijna funkcja ateizmu w systemie filozoficzno-teologicznym Paula Tillicha Promotor: dr hab. Jerzy Sojka, prof. ChAT Recenzenci:prof. dr hab. Krzysztof Mech, Uniwersytet Jagiellońskiks. prof. dr hab. Ignacy Bokwadr hab. Dariusz Barbaszyński, prof. UWM, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski… Czytaj więcej